Cúc là một loại hoa khá phổ biến trong “họ hàng nhà hoa kiểng” của nước ta. Giống như nhiều loại hoa khá phổ biến trong “họ hàng nhà hoa kiểng” của nước ta. Giống như nhiều loại hoa khá phổ biến trong “họ hàng nhà hoa kiểng” của nước ta. Giống như nhiều loại hoa khác, cây cúc cũng thường bị nhiều loại sâu bệnh gây hại. Bên cạnh một số loại sâu bệnh thường gặp như sâu xám, sâu ăn tạp, bệnh đốm lá, bệnh rỉ sắt… thì bệnh thối gốc (còn gọi là bệnh héo rũ lở cổ rễ), do nấm Rhizoctonia  solani  gây ra cũng là một bệnh hại quan trọng, đôi khi gây thiệt hại rất nhiều cho người trồng, nhất là vào mùa mưa hoặc ở những chân đất thấp khó thoát nước, luôn ẩm ướt. khác, cây cúc cũng thường bị nhiều loại sâu bệnh gây hại. Bên cạnh một số loại sâu bệnh thường gặp như sâu xám, sâu ăn tạp, bệnh đốm lá, bệnh rỉ sắt… thì bệnh thối gốc (còn gọi là bệnh héo rũ lở cổ rễ), do nấm Rhizoctonia  solani  gây ra cũng là một bệnh hại quan trọng, đôi khi gây thiệt hại rất nhiều cho người trồng, nhất là vào mùa mưa hoặc ở những chân đất thấp khó thoát nước, luôn ẩm ướt. khác, cây cúc cũng thường bị nhiều loại sâu bệnh gây hại. Bên cạnh một số loại sâu bệnh thường gặp như sâu xám, sâu ăn tạp, bệnh đốm lá, bệnh rỉ sắt… thì bệnh thối gốc (còn gọi là bệnh héo rũ lở cổ rễ), do nấm Rhizoctonia  solani  gây ra cũng là một bệnh hại quan trọng, đôi khi gây thiệt hại rất nhiều cho người trồng, nhất là vào mùa mưa hoặc ở những chân đất thấp khó thoát nước, luôn ẩm ướt.

Ban đầu vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ xuất hiện trên rễ, cổ rễ hoặc phần gốc sát với mặt đất, sau đó phát triển lan rộng dần ra xung quanh. Nếu gặp thời tiết thuận lợi (ẩm độ đất và ẩm độ không khí trong ruộng cao) thì toàn bộ cổ rễ, rễ già gốc thân bị hư thối mục, chuyển dần sang mầu thâm đen, ủng nước hoặc hơi khô. Cây dễ bị ngã ngang, nếu nhổ cây sẽ bị đứt gốc, chỗ đứt bị thối nham nhở. Trên ruộng, cây bị chết từng chòm, từng vạt, làm trống khuyết cây. Nếu ruộng bị ẩm ướt chỗ bị bệnh sẽ phủ một lớp nấm mầu trắng, sau chuyển dần sang mầu xám. Ngòai cây cúc nấm bệnh còn gây hại trên nhiều lọai cây trồng khác như lúa, mía, bắp, đay và một số cây thuộc họ đậu... do đa ký chủ, nguồn bệnh luôn có sẵn trên đồng ruộng nên việc phòng trừ bệnh đôi khi cũng gặp không ít khó khăn.

Nấm gây bệnh tồn tại lâu dài trong đất trồng, có thể sống họai sinh trên tàn dư cây trồng trong nhiều năm không chết, gặp điều kiện thuận lợi sẽ xâm nhập vào cây để gây hại. Bệnh thường phát sinh, phát triển mạnh trong điều kiện ẩm độ cao trong mùa mưa, nhiệt độ không khí khỏang 22-28 độ C. Thực tế cho thấy những chân ruộng đất thịt nặng, chặt bí dễ đóng váng sau khi mưa, khi tưới, đất trũng đọng nước, đất chuyên canh cây hoa cúc hoặc những cây là ký chủ của bệnh như đã nêu ở phần trên… thường là những ruộng bị bệnh gây hại nhiều hơn. 

Muốn phòng trị bệnh có kết qủa tốt phải áp dụng kết hợp nhiều biện pháp ngay từ đầu vụ. Sau đây là một số biện pháp chính:
     - Ruộng trồng cúc phải có hệ thống thóat nước tốt, không bị đọng nước, nhất là trên những chân ruộng trũng.
     - Trước khi gieo trồng cúc, cần thu dọn hết tàn dư của cây trồng là ký chủ của bệnh ở vụ trước đem tiêu huỷ để giảm bớt nguồn bệnh ban đầu cho cây cúc.
     - Đất trồng phải tơi xốp, cày xới ruộng kỹ, bón thêm vôi bột để giúp tiêu hủy nhanh tàn dư cây bệnh có sẵn trong đất từ vụ trước, phơi ải đất nếu điều kiện cho phép.
     - Tăng cường bón phân hưũ cơ hoai mục để bổ xung nguồn dinh dưỡng tổng hợp cho cây, nguồn vi sinh vật có ích cho đất, đồng thời cải tạo kết cấu của đất, tăng cường thêm phân lân và kali.
     - Sau khi mưa nếu đất bị đóng váng nên tranh thủ xới phá váng ngay. Khi xới tránh làm bị tổn thương gốc rễ, hạn chế cửa ngõ xâm nhập của nấm bệnh vào trong cây.
     - Để phòng, trị bệnh có thể phun xịt một trong các lọai thuốc như: Bavistin 50FL; Carban 50SC; Derosal 50SC/60WP; Vicarben 50BTN/50HP; Benlate 50WP; Benotigi 50WP; Fundazole 50WP; Validacin 3L/5L/5SP; Valicide 3SL/5SL/5WP; Moceren 25WP/ 250SC...

NGUYỄN KHANG THÁI