Trong cuộc triển lãm Hoa Lan tại Westmister Mall vào này 10-11 và 12 tháng 2 vừa qua, nhiều người hỏi ý kiến chúng tôi về chọn lan và nhất là những cây Dendrobium speciosum ra sao.

Xin trả lời chung là sở thích về loài hoa, mầu sắc, hương thơm, mỗi người một khác nhưng nếu phân tích kỹ càng và đi sâu vào chi tiết chúng ta cần phải để ý tới:

Tình trạng của cây có tươi tốt hay không? Lá cây có những đốm hay sọc nâu đen là có dấu hiệu bị vi rút hay bênh tật. Đầu lá bị cháy là dấu hiệu có nhiều muối đọng trong chậu.

Ảnh: orchids.green-drop-home.com

Ảnh: viruses.health-tips-diseases.com

Hình dáng của cây có gọn mắt, có mỹ thuật hay không? Một chậu cây đẹp cần phải được chăm sóc uốn nắn chứ không thể mọc ngả nghiêng vô trật tự. Nhiều người chơi lan không phải vì hoa mà vì dáng dấp của thân hay lá. Người Trung Hoa và Đại Hàn thường chơi nhưng cây Cymbidium không hoa, nhưng có một bộ lá mượt mà óng ả.

Cánh hoa cứng và bóng là dấu hiệu của sự lâu tàn. Hoa phải mở rộng và hướng mặt lên trên hoặc ra ngoài, ngoại trừ những loài có hoa thường hay cúi mặt xuống như loài Phaius. Trong khác cuộc thi, nhưng loài hoa không nở bung ra thường không được chấm hay chỉ được các giải như nuôi trồng CCM (Certificate of Cultural Merit) nếu cây to lớn và nhiều hoa cứng và bóng là dấu hiệu của sự lâu tàn. Hoa phải mở rộng và hướng mặt lên trên hoặc ra ngoài, ngoại trừ những loài có hoa thường hay cúi mặt xuống như loài Phaius. Trong khác cuộc thi, nhưng loài hoa không nở bung ra thường không được chấm hay chỉ được các giải như nuôi trồng CCM (Certificate of Cultural Merit) nếu cây to lớn và nhiều hoa..

Trong giống lan Úc những cây Dendrobium speciosum var. hillii hoa không mở rộng và hương thơm quá hắc chứ không ngào ngạt như những giống khác. Hơn nữa phải để ý, khi thay chậu rồi trồng lại, cần phải chú ý và sắp xếp làm sao cho đến khi hoa nở, chùm hoa sẽ phô ra phía trước chứ không thể mỗi nhánh một phương. Nếu cần lấy cọc sắt cột lại theo ý muốn và khi dò hoa dài chừng 10 phân xoay chiều ngoài ra hướng ánh nắng, nếu xoay đi xoay lại dò hoa sẽ vặn vẹo. Sau đó tới kích thước của hoa to hay nhỏ, xin xem bản so sánh kích thước bông hoa của các giống lan Úc dưới đây.

Den speciosum var. speciosum
"Strip Snorter"

Den. speciosum var. grandiflorum
"Dang Bui"

Nói về giá cả lại càng không thể bàn luận, thuận mua vừa bán. Nếu là cây tìm mãi không ra, tại sao còn ngại ngùng gì giá đắt hay rẻ. Gặp khi người bán muốn thanh toán những cây lan mau lẹ như trường hợp Goerge Hatfield bán những cây Cym. Dorothy Stockstill với giá chỉ bằng ¼ giá thị trường là chuyện hãn hữu hiếm khi xẩy ra.

Thời điểm mua lan tốt nhất là ngày đầu tiên, vì chúng ta có nhiều lựa chọn những cây lớn và tươi tốt hơn. Nên nhớ cây lan khỏe mạnh cần có 5 nhánh trở lên, không nên mua những cây dưới 3 nhánh. Mua vào giờ cuối, giá tuy có rẻ hơn đôi chút, nhưng chắc chắn cây tốt không còn.

Mua lan để triển lãm hay chơi vào ngày Tết nên chọn những cây lan thường nở vào dịp này, như vậy cây sẽ ra hoa có thể trước hay sau ngày Tết hay cuộc triển lãm. Chúng ta có thể thúc hoa nở sớm bằng cách mang vào trong nhà khoảng 20-25 ngày trước, nhưng nên tăng cường độ ẩm vì trong nhà ẩm độ khá thấp. Bỏ cục nước đá vào chậu hoa hay dùng lòng trắng trứng gà quét vào nụ hoa, cách này không giữ được lâu.

Muốn mua lan đẹp nên vào phòng triển lãm chọn cây ưa thích, tìm hiểu tên cây, tên vườn lan rồi hỏi ban Tổ chức xem vị trí gian hàng bán lan ở chỗ nào. Nếu không có tại chỗ, có thể họ sẽ mang tới vào hôm sau hay gửi đến tận nhà như trường hợp cây Calanthe sieboldii của Andy’s Orchids.

Ngoài ra xin đừng mua cây lan không thích hợp với điều kiện nuôi trồng của chúng ta. Chẳng hạn như những cây Miltonia hoa tuy có đẹp nhưng cần nhiệt độ lạnh, hay những cây Vanda hoa to và đẹp nhưng không thích hợp với nơi khô cằn và ẩm độ quá thấp như Riverside.

Trên đây chỉ là ý kiến cá nhân, giúp cho các bạn yêu lan khỏi lưỡng lự nên mua hay không mua. Chúc các bạn sẽ mua được những cây lan vừa ý.