Đã lâu lắm người viết mới thấy lại cây lan hình thù giống như đầu lưỡi mác hay đầu con rắn đang ngẩng cao. Hồi triển lãm Hoa Lan hàng năm còn ở South Coast Plaza cách đây trên 10 năm chúng tôi đã nhìn thấy cây lan này một lần nơi phòng trưng bày và được phần thưởng của ban tổ chức. Nhà vườn cho biết tên nhưng không bán vì còn khan hiếm. Chúng tôi có ý theo dõi mà nay mới thấy nhà vườn Santa Barbara Orchid Estate bày bán một cây và triển lãm một cây. Cũng may chúng tôi nhìn thấy và mua kịp thời.

Hình 1. Sống hoa giống mũi giáo/mác hay đầu rắn hổ (cobra)

Hình 2. Hoa giống như con bọ bám theo hai bên sống hoa.

Loại lan rắn này thuộc loại Bulbophyllum với tên specie là purpureorachis trong đó có purpure là đỏ xậm (từ chữ purple) và rachis là sống hoa (như chữ sống lá).

Nguồn gốc: Lan này mọc nhiều tại Phi châu ở các nước Ivory Coast, Camerơon, Gabon, Cộng hoà Congo và Zaire.

Hình 3. Hoa mọc dài hai bên sống hoa và sẽ nở từ dưới lên trên.

Hình 3. Hoa mọc dài hai bên sống hoa và sẽ nở từ dưới lên trên.

Đặc tính: Ngoài thiên nhiên, cây thuộc loại lớn và dễ trồng. Cây thích hợp với môi trường ấm trong nhà kính (greenhouse) và khí hậu nhiệt đới ngoài trời. Màu hoa và kết cấu của hoa khác lạ nên nhiều người ưa chuộng. Chúng tôi không ngửi thấy mùi thơm của hoa.

Cây thuộc loại dễ trồng, chóng ra hoa nhưng thuộc loại hiếm.

Hình dáng: Sống hoa dẹp và dày như hình mũi giáo hay đầu rắn hổ mang (cobra) nên đã lôi cuốn sự chú ý của khách thưởng ngoạn. Sống hoa màu xanh lá cây đậm có chấm đỏ đậm. Bẹ lá (pseudobulb) có dáng như hình chữ nhật, bề cao đến 11 cm và bề rộng đến 6 cm; lá dài 30 cm và rộng 8 cm. Cuống hoa (inflorescence) có thể cao đến 100 cm. Hoa hình dáng nhỏ như con bọ (beetles), màu nâu, có gai nhỏ như lông mé ngoài, bám dọc thẳng hàng với nhau ở hai bên bẹ hoa. Hoa nở từ dưới lên trên. Hoa màu kem có chấm với lưỡi nhỏ màu đỏ. Cánh hoa màu vàng nâu đỏ. Hoa nở vào mùa Hè cho đến đầu mùa Thu.

Hình 5. Lan Rắn nơi trưng bày.

Cách trồng: Nên trồng cây vào chậu lớn, tương đối cạn. Dùng phân bình thường. Cần để cây nới thoáng gió. Không nên để chỗ mặt trời chiếu thẳng vào cây. Cách trồng Lan Rắn cũng như các loại lan khác cùng họ Bullbophyllum. Về nhiệt độ cần mát đến ấm. Có thể trồng Lan Rắn trong chậu, trên vỏ cây hay rổ. Dùng vỏ cây cỡ trung bình. Cây cần tưới nhiều vào mùa Hè và bớt dần vào mùa Đông. Bón phân sau mỗi 2 lần tưới. Về mùa Đông, cây lại cần nhiều ánh sáng càng tốt.

Nhà vườn cho biết cây Lan Rắn thuộc loại sống mạnh và mau lớn.

Nhìn chung, Lan Rắn là một loại lan trong nhóm Bullbophyllum có hình dáng, và hoa khác lạ mà những người ưa sưu tầm những Lan quý hiếm ưa chuộng. (H.5)

Trần Đức Tạo