Có lẽ không một người Việt Nam nào khoảng mươi năm về trước lại không biết đến cây dâm bụt - một loài cây luôn gần gũi với mọi gia đình. Nó có một tác dụng đặc hữu là làm hàng rào cây xanh cho khuôn viên vườn nhà đã có từ bao đời nay...

Những bức ảnh về hàng dâm bụt này là chứng nhân còn sót lại duy nhất ở vùng quê tôi. Hầu hết khuôn viên vườn tược của mọi gia đình ở nông thôn ngày nay đều được kiên cố hóa bằng tường xây cổng kín cao tường chẳng khác mấy đô thị.

Rừng đại ngàn bị chặt hạ những vụ chặt phá tận rừng sâu đều được đưa ra ánh sáng nhằm bảo vệ lá phổi của tự nhiên là cây xanh. Còn ở vùng dân cư nơi trực diện với cuộc sống con người thì hàng rào cây xanh được hiển nhiên phá bỏ. Vùng nông thôn ngày xưa dịu mát nhiều bóng cây là thế nay lại trở thành bình địa của mọi thứ bê tông! Tường bao khuôn viên của mổi gia đình thì chẵng là bao nhưng hàng triệu ngôi nhà đã không trồng cây xanh ngược lại còn phá bỏ hàng rào cây xanh để thay bằng tường xây là điều đáng phải quan tâm trước nguy cơ biến đổi khí hậu.

Hàng Dâm bụt còn là nơi tụ hội bướm ong rủ nhau về tìm hoa hút mật

Ông cha ta chọn cây dâm bụt một loại cây như thể sinh ra để con người trồng làm hàng rào. Đây là loài cây sống lâu niên chịu được cả ẩm ướt và hạn hán có nhiều cành lá quanh năm tươi xanh. Đặc điểm nổi bật của loại cây này là rễ có nhiều nốt sần có khả năng cố định đạm trong đất không làm ảnh hưởng đến các loại cây trồng khác trong vườn. Mặt khác cành non và lá dâm bụt vừa làm thức ăn cho trâu bò và lợn đồng thời là nguồn phân xanh rất tốt cho cây trồng.

Tuổi thơ ai đã đi qua ở vùng thôn quê mà chưa từng chơi với hoa dâm bụt? Trên đời này không có loài hoa nào lại được trẻ em chơi nhiều như hoa dâm bụt.

Thế rồi ngày nay con người bỗng nhiên không cần đến cây dâm bụt nữa mọi thứ đều vuông thành sắc cạnh phẳng lỳ và hóa đá! Bê tông hóa nhà sân, bê tông hóa đường nông thôn, và bê tông hóa luôn hàng rào khuôn viên vườn nhà.

Chẳng còn đất nương thân vĩnh biệt rồi Dâm bụt! mọi thứ rào dậu có tự bao đời qua nay đã bị đốn bỏ màu xanh cây lá phải lụi tàn thay bằng màu xám bê tông.

Lê Văn Thưa